Mars’ın geçmişte suya ve kalın bir atmosfere sahip olduğu uzun zamandır biliniyor; ancak gezegenin ne kadar süre yaşanabilir kaldığı bilim dünyasında hâlâ tartışılan bir konu. Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki New York Üniversitesi Abu Dhabi (NYUAD) araştırmacılarının yürüttüğü yeni çalışma, bu sürenin tahmin edilenden çok daha uzun olabileceğine işaret ediyor.
NYUAD Astrofizik ve Uzay Bilimleri Merkezi’nden Dimitra Atri liderliğindeki bilim ekibi, Curiosity keşif aracının Gale Krateri’nde gözlemlediği Stimson Formasyonu (SF) adı verilen taşlaşmış kum tepelerini inceledi. Bulgular, bu yapıların Mars’ın yer altı sularıyla geç dönemde temas ettiğini gösteriyor.
Yer altı suyuyla oluşmuş kaya yapıları
Kraterin aşırı kurak yapısı nedeniyle bu oluşumların, Noachian Dönemi’nde (yaklaşık 4,1–3,7 milyar yıl önce) meydana gelen büyük su taşkınlarının ardından şekillendiği değerlendiriliyor. Araştırma ekibi, Curiosity’nin verilerini, BAE’nin çöl bölgelerinde yer altı sularının etkisiyle oluşmuş benzer kaya formasyonlarıyla karşılaştırdı.
Bu kıyaslama, SF bölgesindeki kaya yapılarının geç dönemde yer altı suyunun etkisiyle yeniden şekillendiğini ve kalsiyum sülfat içeren jips gibi mineraller bıraktığını ortaya koydu. Bu mineraller Dünya çöllerinde de benzer şekilde bulunuyor.
Mikroorganizma izleri taşımış olabilir
Araştırmacılar, bu tür taşlaşmış yapıların geçmişte mikrobiyal yaşam için uygun ortamlar oluşturmuş olabileceğini düşünüyor. Dünya’da kumtaşı tortuları, bilinen en eski mikroorganizmaların fosil izlerini taşıyor. Bu nedenle, Gale Krateri’ndeki bölgeler gelecekteki Mars görevleri için önemli görülüyor.
Mars’ın evrimine ışık tutuyor
Araştırma, Mars’ın bugün son derece soğuk ve kuru bir gezegen haline nasıl evrildiğine dair yeni ipuçları sunarken, hayat için gerekli koşulların sanıldığından çok daha uzun süre devam etmiş olabileceğini gösteriyor.
Bilim dünyası için umut vadeden bu çalışma, Mars’ta yaşam izleri arayışını yeni bir boyuta taşıyor.