İran, geçtiğimiz günlerde düzenlediği Zolfagar 1403 askeri tatbikatında, Rusya’dan tedarik ettiği Yak-130 eğitim uçaklarını ilk kez operasyonel bir senaryoda test etti. İran Hava Kuvvetleri (IRIAF), eğitim amacıyla kullanılan bu uçakları İHA önleme görevlerinde değerlendirerek yeni bir hava savunma konseptini hayata geçirdi.
İHA’LAR YAK-130’UN HEDEFİNDE
Tatbikat kapsamında İran, Yak-130 uçaklarını Mig-29 savaş uçakları ile birlikte konuşlandırdı. Tatbikat sözcüsü Tuğgeneral Alireza Sheikh’in açıklamasına göre, Mig-29 savaş uçağı önce hedef İHA’yı tespit ederek takip etti ve elde ettiği verileri Yak-130’a aktardı. Ardından Yak-130, güdümlü füzelerle hedefi imha etti. Bu senaryo, Yak-130’un sadece eğitim uçağı olmanın ötesinde, hafif taarruz ve hava savunma görevlerinde de kullanılabileceğini gösterdi.
İRAN’IN YENİ STRATEJİSİ: KENDİNE YETERLİLİK
Zolfagar 1403 tatbikatı, İran Silahlı Kuvvetleri’nin Hint Okyanusu’nun kuzeyinden ülkenin güneydoğusundaki Makran kıyılarına kadar uzanan geniş bir alanda gerçekleştirdiği kapsamlı bir askeri manevra oldu. Tatbikata ilişkin açıklamalarda bulunan İranlı Tuğamiral Habibollah Sayyari, bu tür tatbikatların ülkenin askeri açıdan kendine yeterlilik stratejisinin bir parçası olduğunu belirtti. Yak-130’un İHA savunma görevinde kullanılması ise İran’ın askeri doktrininde yeni teknolojilere adaptasyon sürecine hız verdiğini gösterdi.
YAK-130: EĞİTİMDEN HAFİF TAARRUZA
Rusya merkezli Yakovlev şirketi tarafından üretilen Yak-130, öncelikli olarak ileri düzey pilot eğitimleri için geliştirilmiş olsa da, sahip olduğu gelişmiş aviyonik sistemler sayesinde hafif taarruz görevlerinde de kullanılabiliyor. 3 ton mühimmat taşıma kapasitesine sahip olan uçak, R-73 hava-hava füzeleri, Kh-25 hava-kara füzeleri ve çeşitli güdümlü bombalarla donatılabiliyor.
Operasyonel menzili 600 ila 800 kilometre arasında değişen Yak-130, eğitim uçağı kimliğinin ötesine geçerek, İran’ın İHA tehdidine karşı geliştirdiği yeni hava savunma sistemlerinin bir parçası haline gelmiş görünüyor. Rusya’da 2011 yılından itibaren hizmet veren uçak, Cezayir, Vietnam, Bangladeş, Belarus, Myanmar ve Suriye gibi ülkelerin envanterinde de bulunuyor.
