ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü’nden (NIST) iki fizikçi tarafından yürütülen araştırma, zamanın Mars’ta Dünya’ya kıyasla daha hızlı aktığını bilimsel olarak ortaya koydu. Fizikçiler Neil Ashby ve Bijunath Patla, Mars yüzeyindeki saatlerin Dünya’daki saatlere göre günde ortalama 477 mikrosaniye daha hızlı ilerlediğini hesapladı.

Bu farkın temelinde, Albert Einstein’ın genel görelilik teorisi yer alıyor. Teoriye göre zaman, bulunduğu ortamın kütle ve yerçekimi gücüne bağlı olarak farklı hızlarda akabiliyor. “Kütleçekimsel zaman genişlemesi” olarak adlandırılan bu olguya göre, güçlü yerçekimine sahip ortamlardaki saatler daha yavaş çalışıyor. Mars’ın kütlesi Dünya’nın yaklaşık onda biri olduğu için yüzey yerçekimi de daha zayıf; bu durum zamanın Mars’ta daha hızlı akmasına neden oluyor.

Araştırma, daha önce Ay için yapılan ve zamanın Dünya’dan günde 56 mikrosaniye daha hızlı aktığını ortaya koyan çalışmanın devamı niteliğini taşıyor. Ancak Mars için yapılan hesaplamaların çok daha karmaşık olduğu belirtiliyor. Bijunath Patla, Ay’da Dünya-Güneş-Ay arasındaki üçlü çekim etkileşiminin hesaba katıldığını, Mars için ise Dünya’nın da dahil olduğu dörtlü bir yerçekimi denklemiyle çalışmak zorunda kaldıklarını ifade etti.

Hesaplamayı zorlaştıran unsurlar arasında Mars’ın Güneş’e Dünya’dan daha uzak olması, yörüngesinin daha basık (eksantrik) bir yapıya sahip olması ve yerçekimi potansiyelinin Mars yılı boyunca büyük dalgalanmalar göstermesi yer alıyor. Bu nedenle Mars’taki zaman farkı yıl içinde günlük 266 mikrosaniyeye kadar artıp azalabiliyor.

Uzmanlara göre bu hassas zaman ölçümleri, gelecekteki Mars görevleri için hayati önem taşıyor. Dünyadaki GPS uydularının bile yerçekimi farkı nedeniyle günde 38 mikrosaniye hızlı çalıştığı ve sürekli düzeltme gerektirdiği düşünüldüğünde, Mars’ta saniyenin milyonda birlik farkları dahi büyük navigasyon hatalarına yol açabilir.

Araştırmacılar, bu çalışmanın otonom gezegenler arası zaman senkronizasyonu açısından temel bir adım olduğunu ve insanlığın gezegenler arası keşif vizyonuna her geçen gün daha da yaklaştığını vurguluyor.