Kolombiya tarihinin en büyük savunma tedariklerinden biri resmileşti. İsveçli savunma şirketi Saab, Kolombiya Hükümeti ile 17 adet Gripen E/F savaş uçağının tedarikine yönelik bağlayıcı sözleşme imzaladığını açıkladı. 3,1 milyar euro (3,6 milyar dolar) değerindeki anlaşma kapsamında teslimatlar 2026–2032 yılları arasında gerçekleştirilecek.
Sipariş; 15 adet tek koltuklu Gripen E ve 2 adet çift koltuklu Gripen F uçağını kapsarken, silah sistemleri, eğitim, ekipman ve teknik destek paketini de içeriyor. Bu program, Kolombiya’nın 40 yılı aşkın süredir kullandığı Kfir filosundan kademeli olarak çıkışını resmen başlatıyor.
Savunma tedarikine kalkınma boyutu eklendi
Saab ile Kolombiya Hükümeti aynı zamanda iki ayrı offset anlaşması imzaladı. Bu anlaşmalar; havacılık, siber güvenlik, sağlık teknolojileri, sürdürülebilir enerji ve su arıtma gibi alanlarda iş birliğini içeriyor. Böylece savaş uçağı alımı, ülkenin uzun vadeli kalkınma hedefleriyle ilişkilendirildi.
Saab CEO’su Micael Johansson, “Kolombiya’nın hava savunma kabiliyetini güçlendirmek üzere Gripen E/F’i seçmesi bizim için büyük onur. Kolombiya’yı Gripen ailesine katmaktan memnuniyet duyuyoruz. Bu anlaşma, ülkenin güvenliğini güçlendirecek ve inovasyon kapasitesini artıracak uzun soluklu bir ortaklığın başlangıcıdır” dedi.
Kfir dönemi sona eriyor
Kolombiya Hava Kuvvetleri’nin Kfir uçakları yıllardır yüksek bakım maliyetleri ve düşen görev hazır olma oranları nedeniyle eleştiriliyordu. Bogota yönetimi, azalan operasyonel kapasite nedeniyle yıllardır acil yenileme ihtiyacı olduğunu vurgulamıştı.
Kolombiya’nın yeni savaş uçağı arayışı yaklaşık 10 yıldır devam ediyor. Daha önce Fransa’dan Rafale ve ABD’den F-16 için yürütülen görüşmeler sonuçsuz kalmış, çeşitli sebeplerle anlaşmalar iptal edilmişti. Gripen E/F, hem operasyonel kabiliyeti hem de maliyet-etkin yapısı nedeniyle yarışta öne çıkmıştı.
Anlaşmanın imzalanması, özellikle ABD’nin F414 motoru için gerekli ihracat iznini verip vermeyeceği konusunda oluşan soru işaretlerinin giderildiğini de gösteriyor.
Teslimatlar 2026’da başlıyor
Kolombiya Hava Kuvvetleri, yeni filosunun operasyonel hazırlığı için üs, eğitim ve lojistik altyapı planlamasına başlıyor. Kfir’ler, 2026’da Gripen teslimatları başlayana kadar sınırlı görevlerde kullanılacak; ardından Kolombiya tamamen Gripen filosuna geçiş yapacak.
Gripen E, Latin Amerika’da yayılıyor
Bu anlaşmayla Kolombiya, Gripen E/F’in ilk ihracat müşterilerinden biri oldu. İsveç, Ekim 2025’te kendi Gripen E uçaklarını teslim almaya başlamıştı. Brezilya ise Saab–Embraer iş birliği kapsamında uçakları yerel olarak üretip envanterine katmayı sürdürüyor.
Latin Amerika’da Gripen entegrasyonu büyürken, Brezilya’da yakın zamanda Gripen E’nin KC-390 Millennium ile hava ikmal test kampanyasını tamamlaması da bölgedeki operasyonel yaygınlaşmanın işaretlerinden biri olarak gösteriliyor.