NASA, Dünya’yı çevreleyen ve çıplak gözle ya da klasik teleskoplarla görülmesi mümkün olmayan “ekzosfer” katmanını incelemek üzere yeni bir görevi hayata geçiriyor. Atmosferin en dış sınırını oluşturan bu bölge, yalnızca “geocorona” olarak adlandırılan son derece zayıf bir ultraviyole parıltı sayesinde tespit edilebiliyor.
Bilim insanlarına göre ekzosfer, yüzeyden yaklaşık 500 kilometre yükseklikte başlıyor ve Ay’a giden mesafenin en az yarısına kadar uzanıyor. Bu katman, Güneş’ten gelen patlamalarla ilk teması kuran bölge olması nedeniyle uzay hava olaylarının anlaşılmasında kilit rol oynuyor. NASA, ekzosferin bu tür güneş aktivitelerine verdiği tepkileri çözümleyerek Ay ve Mars görevlerinde astronotların güvenliğini artırmayı hedefliyor.
Görev, adını 1972’de Apollo 16 sırasında Dünya’nın geocoronasını ilk kez görüntüleyen öncü bilim insanı Dr. George Carruthers’tan alıyor. Carruthers Gözlemevi, Güneş-Dünya sistemindeki yerçekimi dengesi noktalarından biri olan Lagrange 1 (L1) noktasına gönderildi. Yaklaşık 240 kilogram ağırlığındaki uzay aracı, burada iki yıl boyunca kesintisiz gözlemler yapacak.
Mart 2026’da başlayacak bilimsel aşamada ekzosferin ilk sürekli filmleri çekilecek. Bu sayede hidrojen atomlarının hareketi, uzaya kaçış süreçleri ve Dünya’nın suyu nasıl koruyabildiği daha net anlaşılacak. Uzmanlara göre elde edilecek veriler yalnızca Dünya için değil, ötegezegenlerin atmosfer yapıları ve yaşanabilirlik potansiyelleri açısından da önemli ipuçları sunacak.
NASA’nın bu görevi, gezegenimizin “görünmez sınırı”na ilk kez bu kadar net bir pencere açarak uzay bilimi açısından yeni bir dönemin kapısını aralamayı amaçlıyor.