Rusya-Ukrayna savaşının ardından Batı’nın uyguladığı yaptırımlar, küresel havacılık kiralama ve sigorta sektörünü yeniden şekillendirdi. Londra Yüksek Mahkemesi, AerCap’in Rusya'da kalan uçakları için sigorta şirketlerinden 1,035 milyar dolar tazminat almasına hükmetti.

Dünyanın en büyük ticari uçak kiralama şirketi olan İrlanda merkezli AerCap, 2025 Haziran ayında Londra Yüksek Mahkemesi'nden tarihi bir karar çıkardı. Mahkeme, AerCap’in, Ukrayna savaşının başlamasının ardından Rusya’da kalan 147 uçağı ve 16 uçak motoru için sigorta şirketlerinden toplamda 1,035 milyar dolar tazminat almasına hükmetti. Karar, uluslararası havacılık finansmanı ve risk yönetimi açısından emsal niteliği taşıyor.

“Cehennem Yaptırımları” Havacılığı Felç Etti

2022 yılı Şubat ve Mart aylarında, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri operasyonları sonrası ABD ve Avrupa başta olmak üzere Batılı ülkeler, Rusya’ya karşı kapsamlı yaptırımlar uygulamaya başladı. Bu yaptırımlar kapsamında:

  • Rus havayollarına uçak teslimatları ve bakım hizmetleri durduruldu.
  • Batılı leasing şirketlerinin sözleşmeleri feshedildi.
  • Rusya ile havacılık alanındaki tedarik zincirleri kesildi.
  • Rusya’daki havayolu şirketlerine ait varlıklar donduruldu.
  • Bu sert tedbirler, ABD Kongresi tarafından "cehennem yaptırımları" olarak adlandırıldı.

Moskova’nın Karşı Hamlesi: Uçak İhracatına Yasak
Batı’nın yaptırımlarına karşılık olarak Rusya da 9 Mart 2022 tarihli ve 311 sayılı kararnameyi yürürlüğe koydu. Kararname kapsamında, uçaklar, insansız hava araçları, uydular ve çeşitli havacılık ekipmanlarının ülke dışına çıkarılması yıl sonuna kadar yasaklandı. Bu adım, Batılı leasing firmalarının Rusya’daki uçaklarına fiziksel erişimini neredeyse imkânsız hale getirdi.

Küresel Sigorta ve Leasing Sektörü Dönüşüyor
Londra’daki mahkeme kararı, sadece AerCap için değil, Rusya’da kayıp yaşayan diğer leasing şirketleri için de emsal teşkil edebilir. Bu dava, aynı zamanda uluslararası sigorta sektörünün yaptırım sonrası sorumlulukları, kapsamları ve poliçe dilinin sınırlarının yeniden değerlendirilmesine yol açıyor.