Rusya’da hava seyrüsefer hizmetlerini yürüten "Devlet Hava Trafik Yönetimi Kurumu" (State Corporation for Air Traffic Management - SCATM), kritik bilgi teknolojileri altyapısında kapsamlı bir dijital dönüşüm sürecini hayata geçirdi. Proje, yabancı yazılımlara bağımlılığın azaltılması ve hava trafik yönetimi süreçlerinin sürekliliğinin güvence altına alınması hedefiyle yürütüldü.
SCATM, 2023 yılından bu yana Rus yazılım geliştiricisi RED SOFT ile birlikte büyük ölçekli bir dijital dönüşüm programı uyguluyor. RED SOFT’un basın ofisinden yapılan açıklamaya göre, proje kurumun BT mimarisinin temel katmanlarını kapsıyor ve ülke genelinde hava seyrüsefer hizmetlerinin dayanıklılığına doğrudan etki ediyor.
Yabancı Yazılımlara Bağımlılık Risk Oluşturdu
Projeden önce SCATM’nin BT altyapısında işletim sistemleri, sanallaştırma platformları ve merkezi yönetim servisleri dahil olmak üzere çok sayıda yabancı menşeli yazılım kullanılıyordu. Uluslararası tedarikçilerin güncelleme ve teknik desteklerini sonlandırması, operasyonel riskleri artırırken, kritik altyapılara yönelik siber güvenlik ve mevzuat uyumu açısından da ciddi sorunlar doğurdu.
Bu çerçevede ithalat ikamesi, tekil yazılım değişimlerinden ibaret olmayan; kontrol edilebilir, hata toleranslı ve teknolojik olarak bağımsız bir platformun inşası şeklinde ele alındı.
Mimari RED SOFT Ekosistemi Üzerine Kuruldu
Dönüşümün mimari omurgası RED SOFT ürün ekosistemi üzerine kuruldu. Masaüstü bilgisayarlar, sunucular, sanallaştırma katmanları ve alan adı altyapısı yerli yazılımlara taşınırken, temel kayıt ve muhasebe uygulamaları da yeni ortama uyumlu hale getirildi. Projenin tüm aşamalarında hava trafik hizmetlerinde kesinti yaşanmaması, vazgeçilmez bir öncelik olarak belirlendi.
10 Bini Aşkın İstasyon, Ülke Geneline Yayılmış Yapı
Projenin ölçeği, uygulamayı daha da karmaşık hale getirdi. SCATM altyapısı, ülke genelindeki bölge ofislerinde 10 binden fazla iş istasyonunu kapsıyor. Farklı donanım yapıları, coğrafi yaygınlık ve eski-yeni sistemlerin eş zamanlı çalışması, hem mühendislik hem de organizasyonel açıdan yenilikçi çözümler gerektirdi. Aynı zamanda BT personelinin eğitimi ve bilgi transferi de projenin kritik bileşenleri arasında yer aldı.
Somut Sonuçlar Ortaya Çıktı
Aşamalı uygulamaya rağmen proje şimdiden önemli çıktılar üretti. Binlerce iş istasyonu ve sunucu yerli işletim sistemiyle çalışır hale getirildi, RED ADM tabanlı merkezi alan altyapısı devreye alındı ve veri merkezlerinin esnekliğini artıran bir sanallaştırma ortamı kuruldu. Tekil yönetim sistemi sayesinde dağıtık altyapının idaresi sadeleşirken, operasyonel görünürlük de önemli ölçüde artırıldı.
SCATM yetkilileri, projenin ana hedefinin mekanik bir ikame değil; hava seyrüsefer hizmetleri için kritik süreçlerin yönetilebilirliğini ve güvenilirliğini korumak olduğunu vurguluyor. On binlerce cihaz ve altyapı bileşenini kapsayan uygulama, detaylı bir kontrol modeli ve kesintisiz geçiş planlaması gerektirdi.
2025’te Yeni Aşamaların Önü Açıldı
Proje paydaşları, yerli yazılım çözümlerinin yüksek güvenlik ve hata toleransı gerektiren federal düzeydeki BT altyapılarını destekleyebilecek olgunluğa ulaştığını ifade ediyor. 2025 itibarıyla programın ana aşamalarının tamamlanmasıyla birlikte, uygulama entegrasyonunun derinleştirilmesi ve siber dayanıklılığın artırılması için yeni bir genişleme sürecinin zemini oluşturuldu.
RED SOFT tabanlı altyapı, Rusya’nın hava sahası yönetimi ve seyrüsefer sistemleri için teknolojik bağımsızlık sağlarken, yabancı tedarikçilere olan bağımlılığı da önemli ölçüde azaltıyor. Bu yapı, sektör hizmetlerinin gelecekteki güvenlik ve operasyonel ihtiyaçlarına uyum sağlayabilecek ölçeklenebilir bir temel olarak değerlendiriliyor.