Portekiz Hava Kuvvetleri, hava gücünü modernize etmek amacıyla ABD yapımı F-35 Lightning II savaş uçaklarını tedarik etmeye hazırlanıyor. Plan, hizmet ömrünün sonuna yaklaşan F-16AM/BM filosunun kademeli olarak emekliye ayrılmasını öngörüyor.
Portekiz Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral João Cartaxo Alves, 19 Aralık 2025’te yayımlanan bir röportajda yaptığı açıklamada, ülkenin 14 ila 28 adet F-35 tedarik etmeyi değerlendirdiğini söyledi. Alves, bu adımın Portekiz için son yılların en kapsamlı askeri modernizasyon projelerinden biri olacağını ifade etti.
Orgeneral Alves, mevcut filonun yaşına dikkat çekerek, Portekiz Hava Kuvvetleri’nin F-16’ları alışılmadık derecede uzun süre hizmette tuttuğunu vurguladı. En yeni F-16’ların 31 yaşında olduğunu, bazı uçakların ise yaklaşık 40 yıldır görev yaptığını belirten Alves, modernizasyon ihtiyacının artık ertelenemez hale geldiğini dile getirdi.
Bütüncül Savunma Yaklaşımı
Komutan Alves, F-16’ların değiştirilmesinin yalnızca yeni bir uçak alımından ibaret olmadığını vurguladı. F-35’in, ağ merkezli harp, gerçek zamanlı veri paylaşımı ve NATO sistemleriyle tam uyum gerektiren daha geniş bir savunma mimarisinin parçası olduğunu söyledi.
Bu dönüşümün, Portekiz’in SAFE (Hava ve Uzay Faaliyetleri Sistemi) programı kapsamında yürütüldüğü belirtiliyor. Program çerçevesinde Azor Adaları’nda yeni radar sistemleri kurulması, erken ihbar kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve kara konuşlu hava savunma unsurlarına yatırım yapılması planlanıyor.
Takvim ve Süreç
Henüz resmî bir sözleşme imzalanmış değil. Ancak Portekiz Savunma Bakanlığı kaynakları, ABD ile görüşmelerin ileri aşamada olduğunu belirtiyor. Yabancı Askerî Satış (FMS) süreci kapsamında ilk resmî talep mektubunun 2026 başında sunulması, finansman ve onay süreçlerinin tamamlanması halinde ilk F-35 teslimatlarının 2029 civarında başlaması bekleniyor.
2025 itibarıyla Portekiz Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 28 adet F-16AM/BM, Monte Real Hava Üssü’nde konuşlu olarak hava savunma görevleri ile NATO’nun Baltık Hava Polisliği gibi uluslararası misyonlarda aktif rol almaya devam ediyor. Ancak artan bakım yükü ve teknolojik sınırlamalar, filonun geleceğini tartışmalı hale getiriyor.
Planın hayata geçmesi durumunda Portekiz, Avrupa’da F-35 kullanan ülkeler arasına katılarak beşinci nesil muharip uçak kabiliyetine geçen NATO üyeleri arasındaki yerini almış olacak.